Fibromiyalji vücudun geneline yayılmış ve kronikleşmiş ağrı durumudur. Vücudun çeşitli bölgelerindeki ağrılara yorgunluk, uyku bozuklukları, baş ağrısı, sindirim sorunları, ruh hali değişiklikleri, hafıza problemleri gibi birçok semptom eşlik eder. Ağrı başka birçok hastalıkta da görüldüğü için fibromiyaljinin tanısı koymak zordur. Fibromiyalji ağrısını diğer ağrılardan ayıran şey ise ağrının kaslar ve eklemler gibi yumuşak dokularda olmasıdır. Bazı insanlarda bu ağrılar tüm vücutta hissedilirken bazı insanlarda bacaklar ve kollar gibi belli bölgelerde hissedilir.
Fibromiyalji gelişimine sebep olan nedenler tam olarak bilinmemekle birlikte yapılan araştırmalara göre genetik yatkınlık ve bu yatkınlığı tetikleyen enfeksiyon, travma, stres gibi risk faktörleri fibromiyalji gelişim riskini arttırmaktadır.
Fibromiyaljinin kesin bir çözümü olmasa da tedavi, rahatsızlık veren semptomları azaltmak ve yaşam kalitesini arttırmak üzerine kuruludur. Bu yöntemlerden biri de beslenmeyi yeniden düzenlemektir. Örneğin yapılan çalışmalarda1;
- Glütensiz diyetin ve düşük FODMAP diyetinin şişkinlik, karın ağrısı gibi sindirim sistemiyle ilgili semptomları azalttığı,
- Düşük kalorili diyetlerin kilo vermeye bağlı olarak beden imajı algısını, depresyon ve anksiyete skorlarını iyileştirdiği; yorgunluğu azaltarak yaşam kalitesini artırdığı,
- Vejeteryan ve vegan diyetlerin uyku kalitesini artırdığı, sabah yorgunluğunu azalttığı, eklem ağrılarını azaltarak hareket kabiliyetini arttırdığı, total kolesterol seviyelerini iyileştirdiği,
- Triptofan ve magnezyum ile desteklenen Akdeniz diyetinin anksiyeteyi, ruh hali dalgalanmalarını, yeme bozukluklarını ve beden imajı algısını iyileştirdiği gösterilmiştir.
Fibromiyalji hastasının diyetisyen kontrolünde beslenmesi düzenlenerek semptomları azaltılabilir ve yaşam kalitesi arttırılabilir.
1. Pagliai, G., Giangrandi, I., Dinu, M., Sofi, F. & Colombini, B. Nutritional Interventions in the Management of Fibromyalgia Syndrome. Nutrients 12, 1–19 (2020).