Vitamin B12, ilk olarak 1948 yılında izole edilmiş olup pernisiyöz anemiyi durduran vitamin olarak tanımlanmıştır. B12 vitamini kobalt içerdiği için parlak kırmızı kristal yapısındadır. B12 vitamini, DNA sentezi, eritrosit üretimi ve miyelin kılıf sentezi gibi birçok olayda folik asitle birlikte çalışmaktadır.

Vitamin B12 hayvansal gıdalarda özellikle de kırmızı ette bulunurken bitkisel besinlerde çok az rastlanır. Vitamin B12 eksikliği yaygın karşılaşılan bir sorundur ve görülme oranı %5’ten %40’a kadar değişmektedir. Yaşlı popülasyonda (%15-20) daha sık görülmektedir.

B12 vitamini yalnızca dışarıdan besinler yoluyla alınabilmektedir. Vücudun kendisinin üretebildiği bir vitamin değildir. Bu yüzden sağlıklı dengeli ve düzenli beslenmeye özen gösterilmelidir. Yeteri kadar alınamadığında B12 eksikliği belirtileri gözlemlenir.

Unutkanlık başlıca B12 eksikliği belirtilerindendir.

İkinci olarak saç dökülmesi durumunda akla ilk olarak B12 eksikliği gelmektedir. Diğer belirtiler ise;

• Yorgunluk

• Halsizlik

• Güçsüzlük

• Ruh halindeki bozukluklar özellikle depresyon ve aşırı sinirlilik hali

• Dikkat eksikliği, odaklanmakta güçlük

• Üşüme

• Kalp çarpıntısı

• Uzuvlarda uyuşmalar

• Pürüzsüz dil (dil üzerindeki noktacıkların yok olmaya başlaması)

• Ağız yaraları (aftlar)

• Cilt kuruluğu ve cansız bir cilt

Ayrıca birçok çalışmada vitamin B12 ve folik asit eksikliğinin bilişsel fonksiyonlar üzerine olumsuz etkileri gösterilmiştir. Düşük vitamin B12 ve folik asit, yüksek homosistein düzeyleri, azalmış bilişsel performans riskinde artış, artmış demans ve Alzheimer hastalığı gelişim riski ile de ilişkilendirilmiştir.

Diyetle yetersiz alım, B12 emiliminde bozukluk ve B12 metabolik bozuklukları B12 eksikliğinin en sık görülen nedenleridir.

Tedavi süresi nedene göre belirlenir:.Diyetle yetersiz alıma bağlıysa, eksiklik bulguları düzeldikten sonra yaşa uygun günlük B12 vitamini alımı (diyetle veya multivitamin desteğiyle) sağlanır. 

Kaynak :
B12 Vitamini ve Folik Asit Eksikliğinin Bilişsel Fonksiyonlar Üzerine Etkisinin Değerlendirilmesi, Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 41 (1) 5-9, 2015
Vitamin B12 Eksikliği ve Tedavisi, Klinik Tıp Aile Hekimliği Dergisi Cilt: 10 Sayı: 6
B12 Vitamin Eksikliği Tanı ve Tedavi Kılavuzu, Türk Hematoloji Derneği