Flavonoidler yıllar önce araştırılmaya başlanmasına rağmen, son yıllarda önem kazanan çalışmalar flavonoidlerin antioksidan özelliklerinin yanında antiinflamatuvar, antiviral, antiallerjik, antitrombotik ve diğer özelliklerinin de bulunduğunu göstermektedir.
Bitkilerdeki sarı, mavi ve kırmızı renkli pigmentlerin başlıca kaynağı olan flavonoidler; meyve ve sebzeler, çay ve şarap gibi içeceklerde doğal olarak bulunan polifenolik bileşiklerdir.
Ortalama yiyeceklerle flavonoid alımının 26 mg/gün olduğu belirlenirken, predominant flavonoidin kuersetin olduğu saptanmıştır. Alınan esas kaynaklar; çay (%61), soğan (%13) ve elma (%10) oluşturmaktadır. Soya fasulyesi, yer fıstığı, hardal, pirinç, susam, zeytin, patates, yulaf, zeytin gibi sık tüketilen gıdalarda flavonoid içerik gösterilmiştir.
Craig tarafından yapılan bir çalışmada çayda bulunan flavonollerin C vitamininden 20 kez daha fazla antioksidan aktivite gösterdiği bildirilmiştir.
Kalp vücudumuzda serbest radikallerin yarattığı oksidatif hasarlara karşı en duyarlı organımızdır. Bu nedenle araştırmacılar, diyette güçlü antioksidan etkilere sahip flavonoidler, karotenoidler, C vitamini, E vitamini ve p-karoten bulunmasının serbest radikallerin oluşturduğu oksidatif hasar riskini azaltarak kardiyovasküler sistemi koruyucu etki göstereceğini belirtmişlerdir.
Flavonoidler ve kanser arasındaki ilişkiyi araştırmak amacıyla in vivo yöntemlerle yapılan çalışmaların sonuçları da flavonoidler ve çeşitli kanserlerin oluşumu arasındaki negatif ilişkiyi ortaya koymuştur. Yapılan çalışmalarda kolon, meme, gastrointestinal karsinoid hücre döngüsünü durdurarak hücreleri inhibe ettiği gösterilmiştir.
Yakın zamanlarda yapılan çalışmalar flavanoidlerin tüm bu özelliklerinin yanında ayrıca antidiyabetik ve obeziteye karşı etkilerini de ortaya koymaktadır. Jennins ve ark. (2017)’nın yaptığı çalışmada 2734 kadının kesitsel analizleri, antosiyaninlerin ve flavonollerin daha yüksek alımı, daha düşük yağ kütlesi ve azalmış merkezi adipoziteyle ilişkili olduğunu göstermiştir.
Kaynak :
Flavonoidler ve Sağlık Üzerine Etkileri, Aydın Gastronomy, 2 (1):31-38, 2018
Flavonoidler, Kocatepe Tıp Dergisi (2002), 3, 01-08
Flavonoidler ve Sağlık, Beslenme ve Diyet Dergisi/J Nutr and Diet 26(2): 54-60,1997